Sinds het extra contactmoment voor adolescenten is opgenomen in het basistakenpakket, zoeken GGD’en en jgz-instellingen naar manieren om in gesprek te gaan met hun vijftien- en zestienjarigen. GGD Zuid-Holland Zuid experimenteerde met online adviezen in combinatie met een persoonlijk consult op school. “Jongeren zijn heel open, als je maar oprecht het gesprek aangaat”, aldus jeugdverpleegkundige Marloes Korstanje.
De interventie is eigenlijk heel eenvoudig: laat een groep leerlingen online een vragenlijst invullen en geef – afhankelijk van hun antwoorden – advies op maat. “Als uit de vragenlijst blijkt dat iemand mogelijk problemen heeft, dan nodig je hem of haar uit voor een gesprek op school”, aldus Korstanje. “En natuurlijk mag iemand ook op gesprek komen als hij daar zelf behoefte aan heeft.” In de praktijk krijgt circa een vijfde van de leerlingen een persoonlijk consult.
Waardevolle aanvulling
Korstanje zag als jeugdverpleegkundige de afgelopen jaren regelmatig adolescenten aan haar bureau voor zo’n consult. Na afloop vulden zij samen een evaluatieformulier in. Belangrijkste conclusies daaruit: leerlingen waarderen de uitnodiging en vinden het een waardevolle aanvulling op de adviezen uit de vragenlijst. Het persoonlijk consult heeft een significant gunstig effect op hun welzijn, zo blijkt uit nameting. Maar zelfs het invullen van de vragenlijst alleen heeft positieve effecten: er is een gunstig effect op de algemene gezondheidsperceptie en het condoomgebruik van jongeren in deze studie.
Criteria aanscherpen
Resultaten om trots op te zijn, maar volledig geschikt voor de praktijk wil Korstanje het project nog niet noemen. “De criteria om een leerling voor een gesprek uit te nodigen moeten we nog aanscherpen. Iemand uitnodigen wanneer hij of zij wel eens alcohol drinkt, is onbegonnen werk. Op individueel niveau kun je wel uitzoeken waarom een jongere dit doet, maar preventie moet breder worden opgepakt. Hoe we dat exact gaan doen bekijken we samen met de Dienst Gezondheid & Jeugd.”
Enthousiast
Inmiddels is de werkwijze op alle scholen in de regio Zuid-Holland Zuid ingevoerd. “Derdejaars vmbo-leerlingen en vierdejaars havo- en vwo-leerlingen krijgen standaard bezoek van een verpleegkundige in de klas. Het invullen van de online vragenlijst is niet verplicht, maar vooralsnog zien we dat bijna iedereen het nut van het moment inziet.” Scholen en gemeenten zijn enthousiast. De interventie is als goed voorbeeld opgenomen in de NCJ-handreiking ‘De JGZ in beeld bij adolescenten’.
‘Jongeren zijn heel open, als je maar oprecht het gesprek aangaat’
ZonMw projecttitel: E-health4Uth: Nieuw contactmoment Jeugdgezondheidszorg 15/16 jaar door web-based signalering en triage, online advies-op-maat en preventief consult ‘on demand’. Lokale implementatie en evaluatie van proces, kosten en effecten. Projectnummer 156511010
Meer weten over de online vragenlijst en het persoonlijk consult met de jeugdverpleegkundige? Neem dan contact op met projectleider Els van As: [email protected]
